Bài viết sau đây sẽ cung cấp cho bạn toàn bộ những thông tin cần biết về captcha từ định nghĩa, đặc điểm, nguyên tắc hoạt động, lý do cần sử dụng, phân loại captcha cho đến giới thiệu các phiên bản nâng cấp, loại website cần dùng và cách giữ mã captcha an toàn.
Cùng Autocaptcha.pro tìm hiểu ngay bài viết Công dụng của mã captcha là gì? Có mấy loại mã captcha sau đây nhé !
Captcha là gì ?
Captcha là viết tắt của cụm từ “Completely Automated Public Turing test to tell Computers and Humans Apart”, có thể tạm dịch là: Bài kiểm tra turing tự động để phân biệt máy tính và con người.
Captcha được dùng để phân biệt con người và máy tính
Mã Captcha thường được hiển thị dưới dạng hình ảnh chứa các chữ, số bị làm mờ, cố tình làm méo mó khiến chúng trở nên khó thấy và khó đọc. Bằng cách yêu cầu nhập đoạn mã này, mã captcha có thể xác định được người dùng là người thật hay máy tính.
Điều này là do mã captcha vốn được thiết kế để con người có thể dễ dàng nhập khi tỷ lệ đúng lên tới 80%. Trong khi đó, nếu là máy tính thì tỷ lệ đúng chỉ chiếm khoảng 0,1%.
Đặc điểm của mã captcha
Mã captcha có một số đặc điểm như:
Rất khó đọc vì được làm một cách méo mó, không rõ ràng, chỉ có mắt người mới nhìn ra được.
Các máy tính hiện nay chưa có khả năng scan được mã captcha một cách chính xác
Mặc dù hộp kiểm dạng “nhấn vào đây nếu bạn không phải là máy tính” có thể dùng để phân biệt con người và máy tính nhưng không phải là mã captcha.
Mã captcha hoạt động như thế nào ?
Captcha được thiết kế hoạt động dựa trên nguyên lý sử dụng các quy tắc về ngôn ngữ, tiếng lóng của con người. Đây là thứ mà máy tính và Internet không thể nào hiểu được.
Bằng cách cung cấp thông tin cho người dùng, mã captcha bắt họ phải giải nghĩa được trước khi truy cập vào một website hay hệ thống nào đó.
Cách thức hoạt động của mã captcha
Mã captcha cung cấp hình ảnh các chữ cái và chữ số bị làm biến dạng, méo mó, có thể chồng chéo lên nhau. Người dùng cần phải phải sát thật kỹ để nhận dạng, sau đó sẽ điền vào biểu mẫu và nhấn gửi đi.
Trong khi đó, điều này lại gây khó khăn cho các máy tính, bot vì chúng thường chỉ có thể tuân theo những mẫu văn bản đã được mặc định từ trước hoặc nhập ký tự ngẫu nhiên. Vậy nên, tỷ lệ máy tính giải được mã captcha chính là là rất thấp.
Tại sao lại cần mã captcha ?
Mã captcha ra đời với mục đích chủ yếu bảo vệ các website, hạn chế được nhiều thiệt hại bị gây ra bởi các phần mềm tự động.
Bằng cách yêu cầu xác nhận mã captcha, website có thể dừng phần lớn các cuộc tấn công từ các phần mềm, robot độc hại, khiến chúng hầu như không thể vượt qua được.
Chống Spam
Spam là một phương thức tấn công tuy đơn giản nhưng lại rất phổ biến hiện nay. Những trường hợp spam thường thấy nhất ở các website có thể kể đến như: spam bình luận, đăng ký tài khoản hàng loạt, số lượng lớn các đơn hàng ảo,…
Trong SEO, nếu website bị spam quá nhiều sẽ dẫn đến chất lượng website bị giảm xuống, đồng thời gặp nhiều khó khăn trong việc lên top tìm kiếm Google.
Do đó, cài đặt mã captcha là việc làm cần thiết để bảo vệ website của bạn. Khi sử dụng mã captcha, các thủ thuật spam tự động sẽ bị cản trở. Ngoài ra, nếu đối tượng tấn công là người thật thì chúng sẽ phải mất rất nhiều thời gian để thực hiện điều này.
Bảo vệ dữ liệu an toàn
Hiện nay, mã captcha được đánh giá là một hình thức bảo vệ các cổng dữ liệu trên website hiệu quả. Một khi sử dụng mã captcha, bạn có thể ngăn chặn việc người khác dùng phần mềm để lấy thông tin, dữ liệu của website bạn một cách tự động.
Captcha giúp bảo vệ dữ liệu an toàn
Ngoài ra, các truy cập tự động từ máy tính, robot cũng sẽ bị chặn lại. Vậy nên, mã captcha thường được ví như “ổ khoá nhà” của website, nếu người lạ muốn đi vào thì bắt buộc phải đánh đúng “chìa khoá”.
Đảm bảo tương tác thực
Nếu bạn xây dựng một website nhằm mục đích kinh doanh, buôn bán, thu thập thông tin, dữ liệu,… sẽ ra sao nếu hầu hết người truy cập vào đều là máy tính?
Điều này sẽ khiến cho những kết quả bạn thu được sẽ bị sai lệch so với thực tế, gây nên ảnh hưởng không nhỏ đến các chỉ số khác.
Ngoài ra, việc phần lớn máy tính truy cập vào website sẽ chiếm dụng nhiều băng thông, khiến website bị chậm khi có người thật truy cập vào.
Phân loại mã captcha
Hiện nay, mã captcha được xây dựng theo nhiều dạng khác nhau. Mục đích của việc này là ngăn cản hành vi của kẻ xấu hoặc máy tính được lập trình trả lời tự động một cách hiệu quả nhất. Mã captcha được chia thành các dạng cụ thể như:
Captcha văn bản: Là từ hoặc cụm từ có nghĩa hoặc được kết hợp ngẫu nhiên giữa các chữ cái, chữ số. Chúng bị làm biến dạng, méo mó, khó để nhận biết.
Captcha hình ảnh: Thường là những ảnh về chủ đề phong cảnh, động vật, đồ vật,…
Captcha âm thanh: Mã captcha là bản ghi âm của chữ cái hoặc chữ số. Loại captcha này là một giải pháp thường dành cho người dùng khiếm thị.
Captcha toán học: Loại captcha này yêu cầu người dùng phải giải một phép tính đơn giản và nhập câu trả lời.
Các phiên bản nâng cấp của mã captcha
Mặc dù các mã captcha truyền thống vẫn có khả năng bảo vệ website của bạn nhưng chúng đang ngày càng dễ bị “qua mặt”. Do đó, để tối ưu khả năng bảo vệ website, mã captcha đã xuất hiện thêm 2 phiên bản nâng cấp mới là: ReCaptcha và No-Captcha.
ReCaptcha
ReCaptcha là một phiên bản cải tiến của captcha truyền thống và công nghệ scan.
Thay vì yêu cầu người dùng xác nhận những ký tự, ReCaptcha sử dụng những hình ảnh chụp thực tế, chẳng hạn như: đèn giao thông, phương tiện giao thông, cây cầu,… Nhiệm vụ của người dùng là nhấn vào những ảnh có vật thể đó để xác nhận.
Phiên bản Re-Captcha
Tuy nhiên, năm 2014, Google đã chứng minh trí tuệ nhân tạo có thể xác minh được cả mã captcha truyền thống lẫn ReCaptcha với xác suất gần như tuyệt đối. Điều này đã dẫn đến sự ra đời của phiên bản mới là No-Captcha.
No-Captcha
No-Captcha là phiên bản nâng cấp hoàn thiện nhất của mã captcha cho đến thời điểm hiện tại. Người dùng sẽ không cần phải xác nhận hình ảnh hay bất kỳ ký tự nào mà chỉ cần tick vào ô “I’m not a robot”. Tuy nhiên, no-captcha hoạt động không đơn giản như thế.
Phiên bản No-Captcha
Thực chất, khi bạn đã tick vào ô xác nhận, hệ thống đã bắt đầu theo dõi, phân tích và đánh giá hành vi của bạn trên Internet.
Nếu xảy ra sự nghi ngờ, hệ thống sẽ lập tức gửi mã captcha khác buộc bạn phải xác nhận lần nữa. Lúc này, mã captcha sẽ là những hình ảnh và bạn phải thực hiện chọn đúng yêu cầu được hệ thống đưa ra.
Website nào nên sử dụng mã captcha ?
Với nhiều ưu điểm vượt trội, mã captcha đang ngày càng được sử dụng phổ biến hơn, đặc biệt là những loại website dưới đây:
Website bán hàng, thương mại điện tử: Đối với những loại website này, mã captcha sẽ giúp bạn tránh được những đơn hàng ảo được thực hiện bởi các máy tính có chức năng tự động mua.
Website khảo sát: Mã captcha sẽ giúp website ngăn chặn những chương trình bỏ phiếu tự động, đảm bảo tính chính xác và trung thực của kết quả thu được.
Hệ thống đăng ký tài khoản: Mã captcha giúp website bạn hạn chế tối đa những tài khoản ảo, đồng thời thu được dữ liệu của các tài khoản thật.
Website có tính năng bình luận, tương tác: Sử dụng mã captcha giúp website của bạn tránh được tình trạng bị spam bình luận, từ đó không bỏ sót những bình luận quan trọng.
Cách giữ mã Captcha đảm bảo an toàn cho website
Sử dụng hình ảnh an toàn, khác biệt
Để đảm bảo an toàn cho website, bạn không nên lựa chọn những hình ảnh có kích thướt nhỏ, đơn giản. Điều này sẽ khiến cho website dễ bị tấn công tự động.
Vì vậy, bạn nên chọn những hình ảnh hơi méo mó một chút nhưng vẫn đảm bảo khiến người dùng nhận diện được. Từ đó, tính xác thực người thật sẽ cao hơn, các phần mềm hệ thống cũng gặp nhiều khó khăn khi tấn công vào website.
Chọn captcha riêng
Những captcha cơ bản được sử dụng nhiều thường rất dễ đoán. Vậy nên, hacker sẽ dễ dàng và nhanh chóng xuyên qua hệ thống bảo mật của website. Để tránh điều này, bạn nên chọn những captcha mới lạ, độc đáo, ít người dùng để tăng tính bảo mật.
Tệp lệnh cần được bảo mật
Bạn nên dùng hệ thống chuyển đáp án của captcha dưới dạng văn bản thuần tuý. Bên cạnh đó, bạn cũng nên tránh sử dụng những scripts phổ biến từ Internet vì chúng rất dễ bị tấn công.
Đa dạng khả năng truy cập
Để tăng khả năng nhận diện người thật, mã captcha được tồn tại dưới nhiều dạng khác nhau từ văn bản, hình ảnh cho tới âm thanh. Vậy nên, bạn đừng chỉ sử dụng một loại duy nhất mà hãy tăng sự đa dạng truy cập. Điều đó sẽ giúp website khó bị tấn công.
Đa dạng khả năng truy cập
Vậy là Autocaptcha.pro đã cung cấp cho bạn toàn bộ những thông tin cần biết về captcha từ định nghĩa, đặc điểm, nguyên tắc hoạt động, công dụng, phân loại captcha cho đến các phiên bản nâng cấp, loại website cần dùng và cách giữ mã captcha an toàn.
Qua bài viết Công dụng của mã captcha là gì ? Có mấy loại mã captcha, hy vọng bạn sẽ có thêm nhiều kiến thức hữu ích về khía cạnh này.
Cảm ơn bạn vì đã đọc bài viết. Đừng quên theo dõi những bài viết hữu ích khác đến từ chúng tôi nhé !
